عوامل مؤثر بر شدت پیک:
از عواملی که بر شدت پیک ها در الگوهای پراش تأثیر گذار هستند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- ماهیت نمونه مورد آزمون (تک فازی یا چند فازی بودن نمونه) بدین صورت که هرچقدر تعداد فازهای موجود در نمونه زیاد شود، از ماکسیمم شدت پیک الگوی پراش کاسته می شود. (به دلیل اثر گذاری فاکتور مقیاس است که در آینده توضیح داده خواهد شد.)
2- نمونه های پودری نسبت به نمونه های بالک از شدت پیک کمتری برخوردار هستند. (به دلیل اثرگذاری فاکتور جذب).
3- اندازه دانه: هرچقدر اندازه دانه بیشتر باشد، شدت پیک افزایش خواهد یافت. به عنوان مثال با در نظر داشتنِ نمونه های با ترکیب شیمیایی یکسان، که در زمان های مختلف عملیات حرارتی (آنیل) شده اند، نمونه ای شدت پیک بیشتری خواهد داشت که زمان عملیات حرارتی آن بیشتر باشد (زمان آنیل بیشتر= اندازه دانه بزرگتر).
لازم به توضیح است، هرچقدر اندازه دانه کوچکتر باشد، مرزدانه که قسمت آمورف ماده است، بیشتر شده و در نتیجه پراکندگی پس زمینه در الگوی پراش افزایش و شدت پیک ها کاهش خواهد یافت.
4- دمای آزمون: دمای محیط در کیفیت الگوهای پراش نقش مهمی دارد. (دقت کرده باشید همیشه دمای اتاقی که آزمون XRD گرفته میشود نزدیک به دمای محیط یا سردتر از آن است). با افزایش دما ارتعاشات اتمی بیشتر شده و نتیجتاً در شبکه کریستالی بی نظمی رخ می دهد و باعث افزایش پراکندگی و کاهش شدت پیک ها خواهد شد. (البته لازم به ذکر است، آلیاژهای حافظه دار مستثنی هستند.)
5- بافت (texture) و جهت گیری ترجیحی (P-O): الگوهای پراش نمونه هایی که تحت عملیات شدید کارسرد قرار گرفته اند، نسبت به نمونه های آنیل محلولی شده (نمونه ها با ترکیب شیمیایی یکسان) تفاوت زیادی از نظر شدت پیک ها دارند. بدین صورت که در نمونه کارسرد شده، شدت پیک ها در جهت های مرجح بیشتر از سایر جهات است.
لازم به توضیح است، جهت گیری ترجیحی با بافت تفاوت دارد بدین صورت که جهت گیری ترجیحی اصطلاحی برای یک توزیع غیرتصادفی از کریستالیت ها (دانه ها) در نمونه است در حالیکه بافت دارای درجه بسیار بزرگتری از توزیع دانه و رفتار متفاوت است.
آنالیز کمّی فازها در نمونه هایی که دارای جهت گیری ترجیحی یا بافت هستند، با استفاده از روش های سنتی مثل مقایسه مستقیم امکان پذیر نیست.
